Магілёўская во́бласць — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў БССР і Рэспубліцы Беларусь. Размешчана на ўсходзе краіны, мяжуе з Расіяй.
| Магілёўская вобласць | |
|---|---|
| альтэрн.: Магілёўская вобласьць | |
| Краіна | Беларусь |
| Уваходзіць у | |
| Уключае | 21 раён |
| Адміністрацыйны цэнтр | Магілёў |
| Найбуйнейшыя гарады | Бабруйск Крычаў Мсціслаў |
| Дата ўтварэння | 1938 |
| Насельніцтва (2009) | 1,099 млн (5-е месца) |
| Шчыльнасць | 39,2 чал./км² |
| Плошча | 29 тыс. (5-е месца) |
| Вышыня над узроўнем мора • Найвышэйшы пункт • Самы нізкі пункт | 239 м 126 м |
| Часавы пояс | UTC+03:00 |
| Код ISO 3166-2 | BY-MA |
| Код аўтам. нумароў | 6 |
| Афіцыйны сайт | |
| Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя
Вобласць утворана 15 студзеня 1938, узбуйнена ў 1954 г. Падзяляецца на 21 раён.
У 1986 г. на тэрыторыі вобласці 13 гарадоў, 7 гарадскіх пасёлкаў, 4 рабочыя пасёлкі.
У 1998 г. колькасць насельніцтва складала 1241,3 тыс. чал. У вобласці налічвалася 14 гарадоў, у т.л. 5 абласнога падпарадкавання, 11 гарадскіх пасёлкаў, 196 сельсаветаў, 3247 сельскіх населеных пунктаў.
Прырода
На Магілёўшчыне пераважае раўнінны рэльеф. Клімат вобласці ўмерана кантынентальны.
Праз яе тэрыторыю вобласці цякуць рэкі Дняпро, Бярэзіна, Друць, Сож, Проня, Беседзь, а таксама іх прытокі. Вялікіх азёр няма.
Сельскагаспадарчыя землі займаюць пераважна дзярнова-падзолістыя глебы (сугліністыя і супясчаныя), а таксама дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы і тарфяна-балотныя глебы.
Больш за трэцюю частку тэрыторыі вобласці пакрываюць лясы, на паўднёвым захадзе лясістасць дасягае 50 %. Галоўныя лесаўтваральныя пароды: хвоя звычайная, елка еўрапейская, бяроза павіслая. Поймы рэк займаюць нізінныя лугі. Балоты пераважна нізіннага тыпу, большай часткай асушаныя.
Насельніцтва
Для Магілёўскай вобласці характэрна змяншэнне колькасці насельніцтва:
- 1998 г. — 1241,3 тыс. чал.
- 2003 г. — 1180,5 тыс. чал.
- 2006 г. — 1138 тыс. чал.
- 2009 г. — 1099,4 тыс. чал.
- 2011 г. — 1064,1 тыс..
Гарадское насельніцтва складае 72,3 % (2003). Найбольшыя гарады: Магілёў (364,1 тыс. чал.), Бабруйск (221,2), Асіповічы, Горкі, Крычаў.
Нацыянальны склад насельніцтва (1999): беларусы — 86,1 %, рускія — 10,9 %, украінцы — 1,7 %.
Гаспадарка
У гаспадарчым комплексе важнае значэнне мае прамысловасць. Вобласць займае лідзіруючыя пазіцыі па вытворчасці самаходных скрэпераў і падземных аўтапаяздоў, прычапной сельскагаспадарчай тэхнікі, пасажырскіх ліфтаў у СНД. У Беларусі Магілёўская вобласць з’яўляецца галоўным вытворцам шын, цэменту, цэнтрабежных помпаў, электрарухавікоў, гумавага абутку, перавязачных матэрыялаў, мяккага даху і інш. Асноўныя індустрыяльныя цэнтры вобласці — Магілёў і Бабруйск. У Магілёве размешчана свабодная эканамічная зона і тэхнапарк «Магілёў».
Сельскагаспадарчыя ўгоддзі займаюць 50,3 % тэрыторыі вобласці, у т.л.: ворыва — 33,1 %, паша — 9,1 %, сенажаці — 8,1 %. Вядучую ролю ў аграпрамысловым комплексе займае раслінаводства. Збожжавыя і зернебабовыя культуры (ячмень, жыта, авёс, пшаніца) размешчаны паўсюль. Больш як на 70 % плошчаў яны даюць фуражнае збожжа і амаль 30 % — харчовае. Вырошчваюцца кармавыя культуры, лён, бульба. Жывёлагадоўля мае малочна-мясны напрамак. У шэрагу раёнаў спецыялізаваныя гаспадаркі займаюцца пушной зверагадоўляй, развядзеннем коней, вытворчасцю рыбы.
У структуры перавозак важнейшае месца займаюць чыгуначны і аўтамабільны транспарт. Чыгунка звязвае вобласць з усімі рэгіёнамі Беларусі, Украінай, Малдовай, краінамі Балтыі, шэрагам рэгіёнаў Расіі. Прамымі аўтобуснымі рэйсамі вобласць звязана з Мінскам, Навагрудкам, Гомелем, Наваполацкам, Віцебскам, Оршай, Масквой, Смаленскам, Санкт-Пецярбургам і інш.
Сярод важнейшых экалагічных праблем рэгіёна — радыеактыўнае забруджанне тэрыторыі пасля катастрофы на Чарнобыльскай АЭС у 1986 годзе. Усяго забруджана амаль 35 % тэрыторыі вобласці.
Сімволіка
Выдатныя асобы
Гл. таксама
- Спартыўная адукацыя ў Магілёўскай вобласці
Зноскі
- Deutsche Nationalbibliothek Record #4565638-1 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 мая 2022.
- Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 16 мая 2022.