Савет Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь — верхняя палата парламента Рэспублікі Беларусь, створанага па выніках усенароднага рэферэндуму ў лістападзе 1996. Пачаў сваю працу 13 студзеня 1997 года.
| Савет Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь | |
|---|---|
| Тып | |
| Тып | Верхняя палата |
| Кіраўніцтва | |
| Старшыня | Наталля Іванаўна Качанава, беспартыйная з 6 снежня 2019 года |
| Структура | |
| Членаў | 64 |
| Фракцыі |
|
| Зала пасяджэнняў | |
| Будынак Савета Рэспублікі, былая Ленінская бібліятэка | |
| Сайт | |
| www.sovrep.gov.by |
| Палітыка |
| Беларусь |
Гэты артыкул — частка серыі: |
Адміністрацыйная сістэма Выбары
|
Савет Рэспублікі з’яўляецца палатай тэрытарыяльнага прадстаўніцтва. Ад кожнай вобласці і горада Мінска абіраюцца на пасяджэннях дэпутатаў мясцовых саветаў па восем членаў Савета Рэспублікі. У дадатак да іх восем членаў Савета Рэспублікі прызначаюцца Прэзідэнтам Рэспублікі Беларусь.
Правілы фарміравання Правіць
Выбары новага складу Савета Рэспублікі прызначаюцца не пазней за чатыры месяцы і праводзяцца не пазней за 30 дзён да канчатку паўнамоцтваў дзейснага склікання.
Пазачарговыя выбары Савета Рэспублікі праводзяцца на працягу трох месяцаў са дня датэрміновага спынення яго паўнамоцтваў.
Крытэрыі для вылучэння кандыдатур Правіць
Членам Савета Рэспублікі можа быць грамадзянін Рэспублікі Беларусь, які дасягнуў 30 гадоў і пражыў на тэрыторыі адпавядаючай вобласці або горада Мінска не менш пяці гадоў.
Адна і тая ж асоба не можа адначасова з’яўляцца членам двух палат Парламента. Член Савета Рэспублікі не можа быць адначасова членам Урада. Не дапушчаецца сумяшчэнне абавязкаў члена Савета Рэспублікі з адначасовым заняццем пасады прэзідэнта або суддзі.
Тэрміны паўнамоцтваў Правіць
Тэрмін паўнамоцтваў — пяць гадоў. Паўнамоцтвы могуць быць падоўжаныя на падставе закона толькі ў выпадку вайны.
У выпадках і ў парадку, прадугледжаных Канстытуцыяй, паўнамоцтвы Савета Рэспублікі могуць быць спыненыя датэрмінова.
Паўнамоцтвы Савета Рэспублікі могуць быць датэрмінова спыненыя на падставе зняволення Канстытуцыйнага Суда ў выпадку сістэматычнага або грубіянскага парушэння Саветам Рэспублікі Канстытуцыі.
Савет Рэспублікі не можа быць распушчаны ў перыяд надзвычайнага або ваеннага становішча, у апошнія шэсць месяцаў паўнамоцтваў Прэзідэнта, у перыяд рашэння пытання аб датэрміновым вызваленні або зрушэнні Прэзідэнта з пасады.
Не дапушчаецца роспуск Савета Рэспублікі на працягу года са дня першага пасяджэння.
Сесіі Правіць
Першая пасля выбараў сесія Савета Рэспублікі склікаецца Цэнтральнай камісіяй па выбарах і правядзенню рэспубліканскіх рэферэндумаў і пачынае сваю працу не пазней чым праз 30 дзён пасля выбараў. Адлік трыццацідзённага тэрміна для склікання і пачатку працы першай сесіі Савета Рэспублікі ажыццяўляецца са дня першага пасяджэння дэпутатаў мясцовых Саветаў дэпутатаў базавага ўзроўню па выбарах членаў Савета Рэспублікі ад вобласці або горада Мінска.
Савет Рэспублікі збіраецца на дзве чарговыя сесіі ў год. Першая сесія адкрываецца 2 кастрычніка; яе працягласць не можа быць больш васьмідзесяці дзён. Другая сесія адкрываецца 2 красавіка; яе працягласць не можа быць больш дзевяноста дзён.
Савет Рэспублікі ў выпадку адмысловай неабходнасці склікаецца на пазачарговую сесію па ініцыятыве Прэзідэнта, а таксама па патрабаванні большасці не менш двух трацін галасоў ад поўнага складу Савета Рэспублікі па вызначанай позве дня.
Пазачарговыя сесіі склікаюцца ўказамі Прэзідэнта.
Структура Правіць
Савет Рэспублікі абірае са свайго складу Старшыню і яго намесніка.
Савет Рэспублікі са свайго складу абірае пастаянныя камісіі і іншыя органы для вядзення законапраектнай працы, папярэдняга разгляду і падрыхтоўкі пытанняў, якія адносяцца да вядзення палаты.
Паўнамоцтвы Правіць
Савет Рэспублікі:
- ухваляе або адхіляе прынятыя Палатай прадстаўнікоў праекты законаў аб занясенні змен і дадаткаў у Канстытуцыю, аб тлумачэнні Канстытуцыі, праекты іншых законаў;
- дае згоду на прызначэнне Прэзідэнтам Старшыні Канстытуцыйнага Суда, Старшыні і суддзяў Вярхоўнага Суда, Старшыні Цэнтральнай камісіі па выбарах і правядзенні рэспубліканскіх рэферэндумаў, Генеральнага пракурора, Старшыні і членаў Кіравання Нацыянальнага банка;
- абірае шэсць суддзяў Канстытуцыйнага Суда;
- абірае шэсць членаў Цэнтральнай камісіі Рэспублікі Беларусь па выбарах і правядзенні рэспубліканскіх рэферэндумаў;
- адмяняе рашэнні мясцовых саветаў дэпутатаў, якія не адпавядаюць заканадаўству;
- прымае рашэнне аб роспуску мясцовага Савета дэпутатаў у выпадку сістэматычнага або грубага парушэння ім патрабаванняў заканадаўства і ў іншых выпадках, прадугледжаных законам;
- разглядае высунутае Палатай прадстаўнікоў абвінавачванне супраць Прэзідэнта ў здзяйсненні дзяржаўнай здрады або іншага цяжкага злачынства, прымае рашэнне аб яго расследаванні. Пры наяўнасці падстаў большасцю не менш двух трацін галасоў ад поўнага складу прымае рашэнне аб зняцці Прэзідэнта з пасады;
- разглядае ўказы Прэзідэнта аб увядзенні надзвычайнага становішча, ваеннага становішча, поўнай або частковай мабілізацыі і не пазней чым у трохдзённы тэрмін пасля іх занясення прымае адпавядае рашэнне.
Савет Рэспублікі можа прымаць рашэнні па іншых пытаннях, калі гэта прадугледжана Канстытуцыяй.
Недатыкальнасць сенатараў Правіць
Члены Савета Рэспублікі карыстаюцца недатыкальнасцю пры выразе сваіх меркаванняў і ажыццяўленні сваіх паўнамоцтваў. Гэта не адносіцца да абвінавачвання іх у паклёпе і абразе.
На працягу тэрміна сваіх паўнамоцтваў члены Савета Рэспублікі могуць быць арыштаваныя, іншым чынам пазбаўленыя асабістай свабоды толькі з папярэдняй згоды палаты, за выключэннем здзяйснення дзяржаўнай здрады або іншага цяжкага злачынства, а таксама затрымання на месцы здзяйснення злачынства.
Крымінальная справа ў дачыненні да члена Савета Рэспублікі разглядаецца Вярхоўным Судом.
Пасяджэнні Правіць
Пасяджэнні Савета Рэспублікі з’яўляюцца адкрытымі. Савет Рэспублікі, калі гэтага патрабуюць інтарэсы дзяржавы, можа прыняць рашэнне аб правядзенні закрытага пасяджэння большасцю галасоў ад поўнага складу.
Адно пасяджэнне ў месяц рэзярвуецца для пытанняў членаў Савета Рэспублікі і адказаў Урада.
Член Савета Рэспублікі мае права звярнуцца з запытам да Прэм’ера-міністра, членаў Урада, кіраўнікоў дзяржаўных органаў, утвораных або абраных Парламентам. Запыт павінен быць уключаны ў позву дня палаты. Адказ на запыт належыць даць на працягу дваццаці сесійных дзён.
Пасяджэнне палаты лічыцца правамоцным пры ўмове, што на ім прысутнічае не менш двух трацін членаў Савета Рэспублікі ад поўнага складу палаты.
Галасаванні Правіць
Галасаванне ў Савеце Рэспублікі адкрытае і ажыццяўляецца асабіста членам Савета Рэспублікі шляхам падачы голасу «за» або «супраць». Таемнае галасаванне праводзіцца толькі пры рашэнні кадравых пытанняў.
Рашэнні Правіць
Рашэнні Савета Рэспублікі прымаюцца ў форме пастаноў. Яны лічацца прынятымі пры ўмове, што за іх прагаласавала большасць ад поўнага складу палаты, калі іншае не прадугледжана Канстытуцыяй.
Літаратура Правіць
- Пляхимович И. И. Комментарий к Конституции Республики Беларусь: в 2 т. — Минск: Амалфея, 2015. — Т. 2. — 984 с.
Спасылкі Правіць
- Савет Рэспублікі 8 красавіка 2015.