www.wikidata.be-by.nina.az

Канстанцін Аўдзеевіч Смоўскі 21 мая 1882 1889 1 1894 2 8 сакавіка 1960 украінскі ваенны дзеяч палкоўнік Арміі УНР генера

Канстанцін Аўдзеевіч Смоўскі

Канстанцін Аўдзеевіч Смоўскі (21 мая 1882/1889/1894 — 8 сакавіка 1960) — украінскі ваенны дзеяч, палкоўнік Арміі УНР, генерал-харунжы ў эміграцыі, пранямецкі калабарант. Адзін з удзельнікаў знішчэння Хатыні.

Канстанцін Аўдзеевіч Смоўскі
Дата нараджэння 21 мая 1892(1892-05-21)
Дата смерці 8 лютага 1960(1960-02-08) (67 гадоў)
Месца смерці
Род войскаў Армія Украінскай Народнай Рэспублікі[d]
Званне генерал
Бітвы/войны Першая сусветная вайна, Грамадзянская вайна ў Расіі, Другая сусветная вайна
Узнагароды і званні

Біяграфія правіць

Вучыўся ў пачатковай школе ў Гнідынцах, потым у гімназіі ў н.п. Плюкі .

У расійскіх войсках правіць

У 1913 годзе скончыў Міхайлаўскае артылерыйскае вучылішча . У Першую сусветную вайну — камандзір батарэі коннай і горнай артылерыі. У пачатку 1917 года камандаваў запасной гарматнай батарэяй у Маскве.

Пасля Лютаўскай рэвалюцыі далучыўся да ўкраінскага нацыянальнага руху. Быў дэлегатам III Усеўкраінскага вайсковага з’езду ў Кіеве ад Маскоўскага гарнізона. Абраны дэлегатам на перамовы аб украінізацыі Адэскай ваеннай акругі.

У войсках УНР правіць

З канца 1917 года служыў ва ўкраінскім войску. Працаваў выкладчыкам практычнага абслугоўвання зброі 2-й Украінскай юнацкай школы.

У студзені 1918 года ўступіў у Гайдамацкі кіш Слабобскай Украіны арміі Цэнтральнай Рады. Узначаліў гарматную батарэю. Удзельнічаў у вулічных баях у Кіеве з бальшавікамі, у прыватнасці, за завод «Арсенал».

Увесну прызначаны памочнікам ваеннага каменданта ў Астрогу, арганізоўваў набор у Армію УНР. Пасля Гетманскага перавароту накіраваны ў Бердычаў, дзе ўзначаліў 1-ю гарматную батарэю Асобнага Чарнаморскага корпуса. Потым далучыўся да паўстання дырэктарыі УНР.

У званні палкоўніка сфарміраваў Чарнаморскі артылерыйскі полк. З лютага 1919 года служыў камандзірам 5-га Кінбурнскага кавалерыйскага палка 2-й кавалерыйскай дывізіі. Далей — камандзір 29-га кавалерыйскага дзеючага палка. У ліпені накіраваны ў 1-ы кавалерыйскі полк, потым— у 2-і кавалерыйскі полк.

Зімой 1919 года ў баях на Левабярэжнай Украіне з войскамі Савецкай Расіі быў паранены і ўзяты ў палон. Неўзабаве ўцёк і пасля лячэння ў Кіеве вярнуўся на фронт. У снежні ўдзельнічаў у Першым зімовым паходзе Арміі УНР, пазней трапіў на тэрыторыю Польшчы, дзе быў інтэрніраваны польскімі ўладамі. Вясной 1920 года дэзерціраваў.

З 23 ліпеня 1920 года — камандзір 1-й кавалерыйскага палка. Затым узначаліў 1-ю брыгаду. З 13 красавіка 1921 года служыў памочнік брыгаднага генерала 1-й асобнай кавалерыйскай дывізіі.

Летам 1921 года быў зняты з пасады пасля таго, як атэстацыйная камісія выявіла адсутнасць у яго афіцэрскага звання да службы ва ўкраінскім войску.

Жыў у эміграцыі ў Польшчы.

У войсках Польшчы і Германіі правіць

Пасля разгрому Арміі УНР быў сярод тых афіцэраў, якія ў 1929 годзе па дамове Пятлюры і Пілсудскага былі прыняты ў Войска Польскае. Служыў у 11-м уланскім палку. Даслужыўся да маёра. Удзельнічаў у нямецка-польскай вайне 1939 года, трапіў у палон. У студзені 1940 года пры садзейнічанні Ваеннага міністэрства УНР у эміграцыі быў вызвалены.

З пачаткам Вялікай Айчыннай, як і некаторыя іншыя афіцэры Арміі УНР, змагаўся за Трэці Рэйх; на сярэдзіну кастрычніка 1941 года Смоўскі знаходзіўся ў Кіеве, дзе сустракаўся з членамі Букавінскага курэня. Удзельнічаў у арганізацыі ўкраінскай дапаможнай паліцыі ў Кіеве. Вясной 1942 года быў прызначаны намеснікам камандзіра 118-га шуцманшафт батальёна, які ўдзельнічаў у баях супраць савецкіх партызан на поўначы Украіны, а са снежня 1942 года — у Беларусі. У сакавіку 1943 года яго падраздзяленне знішчыла вёску Хатынь.

Пазней служыў у іншых украінскіх калабарацыянісцкіх фарміраваннях, падпарадкаваных Германіі. З сакавіка 1945 года залічаны ў штаб Украінскай нацыянальнай арміі. 8—9 мая 1945 года ад імя камандавання Украінскай нацыянальнай арміі вёў перамовы з камандуючымі заходніх краін аб інтэрнаванні.

Пасляваенная міграцыя правіць

З 1945 года — у эміграцыі ў Заходняй Германіі, адзін з ініцыятараў стварэння Саюза ўкраінскіх вайскоўцаў. У 1950 годзе эміграваў у ЗША. Актыўна дзейнічаў у ветэранскіх арганізацыях жаўнераў Арміі УНР. Узначальваў Саюз украінскіх ветэранаў.

Памёр у Мінеапалісе. Пахаваны на могілках пры праваслаўным храме Юрыя Пераможцы.

Крыніцы правіць

  1. Facebook. www.facebook.com. Праверана 13 мая 2023.
  2. К. Смовський
  3. Стефанів З. Генерал Кость Смовський // Свобода. 1960. 23 березня. Ч. 55. С. 2, 4.
  4. Моя служба Батьківщині. з першакрыніцы 23 січня 2022.
  5. Rudling, Per Anders. "The Khatyn Massacre in Belorussia: A historical controversy revisited." Holocaust and Genocide Studies 26.1 (2012): 29-58.
  6. Бл. п. Константин Смовський // Свобода. 1960. 15 березня. Ч. 49. С. 3.

Літаратура правіць

  • Енциклопедія українознавства  (укр.) (бел.. У 10-х томах. / Головний редактор Володимир Кубійович  (руск.) (бел.. — Париж, Нью-Йорк: «Молоде життя  (укр.) (бел.»-«НТШ  (руск.) (бел.»; 1954—1989, 1993—2000.
  • Довідник з історії України / за ред. І. З. Підкови, Р. М. Шуста. — К. : Генеза, 2001. — ISBN 966-504-439-7.
  • Коваленко С. Смовський Костянтин Овдійович / Чорні запорожці: історія полку. 2-ге видання. — К. : Видавництво «Стікс», 2015. — 368 с.
  • Тинченко Я. Ю. Офіцерський корпус Армії Української Народної Республіки (1917—1921). Книга I. — К. : Темпора, 2007. — ISBN 966-8201-26-4.
  • Тинченко Я. Ю. Офіцерський корпус Армії Української Народної Республіки (1917—1921). Книга II. — К. : Темпора, 2011. — 355 с. — ISBN 978-617-569-041-3.
  • Українське військо [Архівовано 26 червня 2017 у Wayback Machine.]

Спасылкі правіць

Вікіпедыя, Вікі, кніга, кнігі, бібліятэка, артыкул, чытаць, спампоўваць, бясплатна, бясплатна спампаваць, mp3, відэа, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, малюнак, музыка, песня, фільм, кніга, гульня, гульні.
Дата публікацыі:
Kanstancin Aydzeevich Smoyski 21 maya 1882 1889 1 1894 2 8 sakavika 1960 ukrainski vaenny dzeyach palkoynik Armii UNR general harunzhy y emigracyi pranyamecki kalabarant Adzin z udzelnikay znishchennya Hatyni Kanstancin Aydzeevich Smoyski Data naradzhennya 21 maya 1892 1892 05 21 Data smerci 8 lyutaga 1960 1960 02 08 67 gadoy Mesca smerci Mineapalis akruga Henepin d Minesota ZShA Rod vojskay Armiya Ukrainskaj Narodnaj Respubliki d Zvanne general Bitvy vojny Pershaya susvetnaya vajna Gramadzyanskaya vajna y Rasii Drugaya susvetnaya vajna Uznagarody i zvanni Zmest 1 Biyagrafiya 1 1 U rasijskih vojskah 1 2 U vojskah UNR 1 3 U vojskah Polshchy i Germanii 1 4 Paslyavaennaya migracyya 2 Krynicy 3 Litaratura 4 SpasylkiBiyagrafiya pravicVuchyysya y pachatkovaj shkole y Gnidyncah potym u gimnazii y n p Plyuki 3 U rasijskih vojskah pravic U 1913 godze skonchyy Mihajlayskae artyleryjskae vuchylishcha U Pershuyu susvetnuyu vajnu kamandzir batarei konnaj i gornaj artyleryi U pachatku 1917 goda kamandavay zapasnoj garmatnaj batareyaj u Maskve Paslya Lyutayskaj revalyucyi daluchyysya da ykrainskaga nacyyanalnaga ruhu Byy delegatam III Useykrainskaga vajskovaga z ezdu y Kieve ad Maskoyskaga garnizona Abrany delegatam na peramovy ab ukrainizacyi Adeskaj vaennaj akrugi U vojskah UNR pravic Z kanca 1917 goda sluzhyy va ykrainskim vojsku Pracavay vykladchykam praktychnaga abslugoyvannya zbroi 2 j Ukrainskaj yunackaj shkoly U studzeni 1918 goda ystupiy u Gajdamacki kish Slabobskaj Ukrainy armii Centralnaj Rady Uznachaliy garmatnuyu batareyu Udzelnichay u vulichnyh bayah u Kieve z balshavikami u pryvatnasci za zavod Arsenal Uvesnu pryznachany pamochnikam vaennaga kamendanta y Astrogu arganizoyvay nabor u Armiyu UNR Paslya Getmanskaga peravarotu nakiravany y Berdychay dze yznachaliy 1 yu garmatnuyu batareyu Asobnaga Charnamorskaga korpusa Potym daluchyysya da paystannya dyrektaryi UNR U zvanni palkoynika sfarmiravay Charnamorski artyleryjski polk Z lyutaga 1919 goda sluzhyy kamandziram 5 ga Kinburnskaga kavaleryjskaga palka 2 j kavaleryjskaj dyvizii Dalej kamandzir 29 ga kavaleryjskaga dzeyuchaga palka U lipeni nakiravany y 1 y kavaleryjski polk potym u 2 i kavaleryjski polk Zimoj 1919 goda y bayah na Levabyarezhnaj Ukraine z vojskami Saveckaj Rasii byy paraneny i yzyaty y palon Neyzabave ycyok i paslya lyachennya y Kieve vyarnuysya na front U snezhni ydzelnichay u Pershym zimovym pahodze Armii UNR paznej trapiy na terytoryyu Polshchy dze byy interniravany polskimi yladami Vyasnoj 1920 goda dezerciravay Z 23 lipenya 1920 goda kamandzir 1 j kavaleryjskaga palka Zatym uznachaliy 1 yu brygadu Z 13 krasavika 1921 goda sluzhyy pamochnik brygadnaga generala 1 j asobnaj kavaleryjskaj dyvizii Letam 1921 goda byy znyaty z pasady paslya tago yak atestacyjnaya kamisiya vyyavila adsutnasc u yago aficerskaga zvannya da sluzhby va ykrainskim vojsku Zhyy u emigracyi y Polshchy U vojskah Polshchy i Germanii pravic Paslya razgromu Armii UNR byy syarod tyh aficeray yakiya y 1929 godze pa damove Pyatlyury i Pilsudskaga byli prynyaty y Vojska Polskae Sluzhyy u 11 m ulanskim palku Dasluzhyysya da mayora Udzelnichay u nyamecka polskaj vajne 1939 goda trapiy u palon U studzeni 1940 goda pry sadzejnichanni Vaennaga ministerstva UNR u emigracyi byy vyzvaleny Z pachatkam Vyalikaj Ajchynnaj yak i nekatoryya inshyya aficery Armii UNR zmagaysya za Treci Rejh na syaredzinu kastrychnika 1941 goda Smoyski znahodziysya y Kieve dze sustrakaysya z chlenami Bukavinskaga kurenya Udzelnichay u arganizacyi ykrainskaj dapamozhnaj palicyi y Kieve 4 Vyasnoj 1942 goda byy pryznachany namesnikam kamandzira 118 ga shucmanshaft batalyona yaki ydzelnichay u bayah suprac saveckih partyzan na poynachy Ukrainy a sa snezhnya 1942 goda u Belarusi 5 U sakaviku 1943 goda yago padrazdzyalenne znishchyla vyosku Hatyn Paznej sluzhyy u inshyh ukrainskih kalabaracyyanisckih farmiravannyah padparadkavanyh Germanii Z sakavika 1945 goda zalichany y shtab Ukrainskaj nacyyanalnaj armii 8 9 maya 1945 goda ad imya kamandavannya Ukrainskaj nacyyanalnaj armii vyoy peramovy z kamanduyuchymi zahodnih krain ab internavanni Paslyavaennaya migracyya pravic Z 1945 goda u emigracyi y Zahodnyaj Germanii adzin z inicyyataray stvarennya Sayuza ykrainskih vajskoycay U 1950 godze emigravay u ZShA Aktyyna dzejnichay u veteranskih arganizacyyah zhayneray Armii UNR Uznachalvay Sayuz ukrainskih veteranay Pamyor u Mineapalise Pahavany na mogilkah pry pravaslaynym hrame Yuryya Peramozhcy 6 Krynicy pravic Facebook nyavyzn www facebook com Praverana 13 maya 2023 K Smovskij Moya sluzhba Batkivshini Stefaniv Z General Kost Smovskij Svoboda 1960 23 bereznya Ch 55 S 2 4 Moya sluzhba Batkivshini Arhivavana z pershakrynicy 23 sichnya 2022 Rudling Per Anders The Khatyn Massacre in Belorussia A historical controversy revisited Holocaust and Genocide Studies 26 1 2012 29 58 Bl p Konstantin Smovskij Svoboda 1960 15 bereznya Ch 49 S 3 Litaratura pravicEnciklopediya ukrayinoznavstva ukr bel U 10 h tomah Golovnij redaktor Volodimir Kubijovich rusk bel Parizh Nyu Jork Molode zhittya ukr bel NTSh rusk bel 1954 1989 1993 2000 Dovidnik z istoriyi Ukrayini za red I Z Pidkovi R M Shusta K Geneza 2001 ISBN 966 504 439 7 Kovalenko S Smovskij Kostyantin Ovdijovich Chorni zaporozhci istoriya polku 2 ge vidannya K Vidavnictvo Stiks 2015 368 s Tinchenko Ya Yu Oficerskij korpus Armiyi Ukrayinskoyi Narodnoyi Respubliki 1917 1921 Kniga I K Tempora 2007 ISBN 966 8201 26 4 Tinchenko Ya Yu Oficerskij korpus Armiyi Ukrayinskoyi Narodnoyi Respubliki 1917 1921 Kniga II K Tempora 2011 355 s ISBN 978 617 569 041 3 Ukrayinske vijsko Arhivovano 26 chervnya 2017 u Wayback Machine Spasylki pravicSmovskij Kost Ukrayinska mala enciklopediya 16 kn u 8 t prof Ye Onackij Nakladom Administraturi UAPC v Argentini Buenos Ajres 1965 T 7 kn XIV Literi Sen Sti S 1782 1000 ekz Ukrayinci u francuzkomu Rusi oporu Arhivavana 27 listopada 2019 Mashina chasu na youtube video Obvalili nacistskij front i pustili amerikanciv na Rejn istoriya ukrayinskih partizan u francuzkomu Rusi oporu Arhivavana 30 listopada 2019 dopovnena pismova versiya video Uzyata z https be wikipedia org w index php title Kanstancin Aydzeevich Smoyski amp oldid 4716112