Касцёл Святога Яна Хрысціцеля (літ.: Zapyškio Šv. Jono Krikštytojo bažnyčia) — каталіцкі храм у мястэчку Запішкіс (Сапежышкі) Каўнаскага раёна Літоўскай Рэспублікі.
| Каталіцкі храм | |
| Касцёл Святога Яна Хрысціцеля | |
|---|---|
| 54°55′44″ пн. ш. 23°39′15″ у. д.HGЯO | |
| Краіна | Літва |
| Мястэчка | Запішкіс |
| Канфесія | Рымска-каталіцкая царква |
| Архітэктурны стыль | готыка |
| Заснавальнік | Ян Сапега |
| Дата пабудовы | першая палова XVI ст. |
| | |
| Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Гісторыя правіць
Пабудаваны ў мястэчку Сапежышкі ў Жамойці. Раней лічылася, што ўзведзены ў 1570-х гг. на сродкі канцлера вялікага літоўскага Л. Сапегі. Паводле аргументаванага меркавання А. Янкявічэне яго паставіў у першай палове XVI ст. гаспадарскі сакратар Ян Сапега, які заснаваў і мястэчка. У 1666 і 1698 зроблены рамонты храма. У другой палове XVII ст. да галоўнага фасада прыбудавана драўляная вежа-званіца, якая існавала да пачатку XX ст. У 1744 і 1763 пад уплывам барока зменена ступеньчатая форма франтонаў і стрэльчатае завяршэнне вокнаў бакавых фасадаў. У XIX ст. касцёл некалькі разоў рамантавалі. Рэстаўравалі ў 1923 годзе пад кіраўніцтвам мастака А. Прэсаса і ў 1954—1955 гг. пад кіраўніцтвам архітэктара Альгімантаса Умбрасаса.
Архітэктура правіць
Касцёл складаецца з квадратнага, крыху перакошанага ў плане асноўнага аб'ёму і роўнавысокага з ім прэсбітэрыя з апсідай. Да паўночнай сцяны прэсбітэрыя прымыкае сакрысція, узведзеная пасля будаўніцтва касцёла. Сцены таўшчынёй 1 м пабудаваны з цэглы ў тэхніцы гатычнай муроўкі на вапнава-пясчанай рошчыне. Умацаваны невысокімі шматступеньчатымі складанапрафіляванымі контрфорсамі. Фасады і франтоны аздоблены плоскімі нішамі разнастайных памераў і формаў, якія ўтвараюць шмат'ярусную дэкаратыўную кампазіцыю. Асноўны аб'ём дамінуе ў агульнай кампазіцыі і мае двухсхільнае пакрыццё даху, 5-гранная апсіда — шматсхільнае. У храм вядуць 2 уваходы стрэльчатай формы: галоўны і бакавы. Апошні зроблены ў паўднёвай сцяне прэсбітэрыя. Яны акцэнтаваны нішамі прамавугольнай формы. Інтэр’ер перакрыты плоскай драўлянай столлю на бэльках. Малітоўная зала аддзелена ад прэсбітэрыя трыўмфальнай аркай паўцыркульнай формы. На паддашак вядуць прамыя ўсходы, зробленыя ў паўночна-заходнім куце асноўнага аб'ёму.
Зноскі
- ↑ ЭнцВКЛ 2005.
Літаратура правіць
- Саборы помняць усе : готыка і рэнесанс у сакральным дойлідстве Беларусі / Т. Габрусь ; фота У. А. Багданава. — Мінск: Беларусь, 2007. — 165, [1] с. : фат. — Бібліягр.: с. 160-164. с. — ISBN 978-985-01-0714-5.
- Сапежышкаўскі касцёл // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 792 с. — ISBN 985-11-0378-0 (т. 2), ISBN 985-11-0315-2.
Спасылкі правіць
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Касцёл Святога Яна Хрысціцеля (Запішкіс)