Іван Рыгоравіч Цішчанка Іван Рыгоравіч Ці шчанка 1 25 лютага 1912 вёска Улукі Слаўгарадскі раён 9 ліпеня 1987 беларускі

Іван Рыгоравіч Ці́шчанка (25 лютага 1912, вёска Улукі, Слаўгарадскі раён — 9 ліпеня 1987) — беларускі хімік, доктар хімічных навук (1967), прафесар (1968), член-карэспандэнт Акадэміі навук БССР (1974).

Іван Рыгоравіч Цішчанка
Дата нараджэння	25 лютага 1912(1912-02-25)
Месца нараджэння	Улукі, Даўгамохская воласць^[d], Быхаўскі павет, Магілёўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	9 ліпеня 1987(1987-07-09) (75 гадоў)
Грамадзянства	БНР СССР
Род дзейнасці	хімік
Навуковая сфера	хімія
Месца працы	БДУ
Навуковая ступень	доктар хімічных навук
Навуковае званне	член-карэспандэнт АН БССР, прафесар
Альма-матар	хімічны факультэт БДУ Школа № 1 (Слаўгарад)
Узнагароды

4 Зноскі

Біяграфія правіць

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і. У 1938 годзе скончыў хімічны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, працаваў ва ўніверсітэце. З 1953 года — дацэнт, адначасова дэкан хімічнага факультэта, з 1963 года — загадчык кафедры арганічнай хіміі.

Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны.

Навуковая дзейнасць правіць

Аўтар прац па арганічнаму сінтэзу і рэакцыйнай здольнасці арганічных рэчываў. Распрацаваў метады сінтэзу поліфункцыянальных арганічных рэчываў, выявіў шэраг заканамернасцей рэакцыйнай здольнасці замешчаных ненасычаных злучэнняў у адносінах да малекулярнага кіслароду, перакісу вадароду і іншых акісляльнікаў. Сінтэзаваў ацыклічныя, карбацыклічныя і гетэрацыклічныя злучэнні з некалькімі функцыянальнымі групамі, некаторыя з іх біялагічна актыўныя.

Аўтар больш 130 навуковых прац, шэраг вынаходніцтваў.

Узнагароды правіць

Узнагароджаны ордэнамі Чырвонай Зоркі, Айчыннай вайны II ступені, Працоўнага Чырвонага Сцяга.

Зноскі

Літаратура правіць

Цішчанка Іван Рыгоравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 17: Хвінявічы — Шчытні / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 17. — С. 131—132. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0279-2 (т. 17).
Цішчанка Іван Рыгоравіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 749. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

Спасылкі правіць

Тищенко Иван Григорьевич // История БГУ 12 кастрычніка 2022. (руск.)
Іван Рыгоравіч Цішчанка ў базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
Навукоўцы Слаўгарадскай зямлі. Цішчанка Іван Рыгоравіч
Тищенко Иван Григорьевич // Музейный комплекс «Дорога памяти» 12 кастрычніка 2022. (руск.)

[FOOTNOTEБеларусь1995-1] Беларусь 1995.

[ПДБ-2] Банк патентов РФ на изобретения и промышленные образцы ФИПС Роспатента (руск.)